مقیاس اسمی یا همان مقیاس طبقاتی (Nominal Scale) مقیاسی (متغیری) است که برای بیان طبقات (گروه ها، کلاس های) مختلف یک موضوع یا پدیده مورد استفاده قرار می گیرد و هر طبقه یا گروه بیانگر یک ماهیت متمایز در دنیای واقعی می باشد، در ادامه چند نمونه و مثال از مقیاس ها (متغیرهای) اسمی یا همان طبقاتی ذکر می شود:
مثال ۱: متغیر جنسیت یک مقیاس طبقاتی (اسمی) بوده که می تواند دو گروه مرد و زن را به خود اختصاص دهد.
مثال ۲: استان محل تولد یکی دیگر از مثال های مقیاس های طبقاتی بوده که می تواند هریک از مقادیر تهران، اصفهان، خراسان، آذربایجان شرقی، فارس و …. را داشته باشد.
مثال ۳: اسامی میوه ها یک مقیاس طبقاتی بوده که می تواند مقادیر مختلفی مانند پرتقال، موز، سیب، نارنگی و … را به خود اختصاص دهد.
مثال ۴: حیوانات یک مثال دیگر از مقیاس طبقاتی (اسمی) بوده که می تواند عینیت های مختلفی در دنیای واقعی مانند گاو، گوسفند، گربه و …. را داشته باشد.