داده کاوی حسابداری (کاربرد داده کاوی در حسابداری)

حسابداری در سازمان ها منجر به تولید حجم زیادی از گزارشات و اطلاعات می شود که خوراک خوبی را برای اجرای پروژه های داده کاوی ارائه می دهد. از سوی دیگر، مدیران سازمان ها نیاز دارند تا بدون سردرگم شدن در انبوه اطلاعات مالی و حسابداری، به نگرش مناسبی در رابطه با الگوها و موارد مهم و قابل اتکا از فعالیت شرکت تحت مدیریت خود، از زاویه دید مسائل مالی و حسابداری دست یابند. این دو موضوع ضرورت انجام داده کاوی در حسابداری را به خوبی آشکار می سازد.

فیلدهای اطلاعاتی (متغیرهای) مربوط به داده کاوی در حسابداری

برای داده کاوی بر روی اطلاعات حسابداری طیف وسیعی از فیلدهای اطلاعاتی را می توان در نظر گرفت که به برخی از مهم ترین آنها در ادامه اشاره می شود:

الف) داده های مربوط به صورت های مالی مختلف نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان های نقدی

داده های مندرج در صورت های مالی مختلف، پایه و اساس کلیه تحلیل های حسابداری و مالی بوده و شامل فیلدهای اطلاعاتی متنوعی می باشند.

ترازنامه به عنوان یکی از صورت های مالی بسیار مهم دربردارنده فیلدهای اطلاعاتی مختلفی می باشد از قبیل:

• انواع دارایی های جاری مانند موجودی صندوق، موجودی بانک، حساب های دریافتنی (بدهکاران)، اسناد دریافتنی، موحودی کالا، ملزومات و لوازم مصرفی، پیش پرداخت ها، ودایع، سرمایه گذاری در سایر شرکت ها و تنخواه
• انواع دارایی های ثابت مانند زمین، ساختمان، تجهیزات و ماشین آلات، وسایل نقلیه، لوازم اداری و اثاثه
• انواع دارایی های نامشهود مانند سرقفلی، حق اختراع، پتنت، برند، حق تالیف، لایسنس (حق امتیاز)
• انواع بدهی های جاری مانند حساب های پرداختنی (بستانکاران)، اسناد پرداختنی، مالیات، هزینه های پرداختنی (قبوض آب، برق، گاز، تلفن و …)، پیش دریافت ها
• انواع بدهی های بلندمدت مانند اسناد پرداختنی بلند مدت، دیون رهنی، اوراق قرضه/ مشارکت
• انواع آیتم های مربوط به حقوق صاحبان سرمایه مانند آورده سهامداران، سود انباشته

صورت سود و زیان به عنوان یکی دیگر از صورت های مالی مهم دربردارنده فیلدهای اطلاعاتی مختلفی می باشد از قبیل:

• فروش، برگشت از فروش و تخفیف مربوط به فروش
• خرید، هزینه حمل کالای خریداری شده، برگشت از خرید، تخفیف مربوط به خرید،
• هزینه های فروش و توزیع مانند هزینه تبلیغات، هزینه های بازاریابی، هزینه حقوق فروشندگان، هزینه اجاره فروشگاه یا نمایشگاه، هزینه تعمیر و نگهداری وسایط نقلیه توزیع، هزینه استهلاک ساختمان های فروشگاه ها و نمایشگاه ها، هزینه آب، برق، گاز، تلفن فروشگاه/ نمایشگاه، هزینه نمونه های اهدایی
• هزینه های عمومی (اداری و تشکیلاتی) مانند هزینه حقوق کارکنان اداری، هزینه ملزومات مصرفی، هزینه حقوق مدیر عامل، هزینه آب، برق، گاز و تلفن دفاتر اداری (ستادی/ پشتیبانی)، هزینه اجاره بخش های اداری
• سایر آیتم های هزینه ای و درآمدی مانند هزینه هی فرعی و درآمدهای فرعی
• انواع سود مانند سود ناویژه (ناخالص)، سود ویژه (خالص) عملیاتی، سود عملیاتی و سود ویژه (خالص)