حمل و نقل یکی از حوزه های خدماتی است که گردش مالی بسیار بالایی داشته و طیف وسیعی از کسب و کارها در این حوزه مشغول به فعالیت می باشند. همچنین باید توجه داشت که طیف وسیعی از مردم مشتری و استفاده کننده از خدمات حمل و نقل می باشند. تقریبا می توان گفت که اکثر افراد جامعه در هر روز به نوعی در حال استفاده از خدمات حمل و نقل می باشند. این موضوع مشخص می نماید که تولید داده در این حوزه بسیار انفجاری بوده و هر روز حجم زیادی از داده های مربوط به استفاده از خدمات حمل و نقل مسافر و یا کالا تولید و ارائه می شود. این موضوع ضرورت بهره گیری از رویکردهای مدیریت داده جهت سامان دهی و سازمان دهی این حجم زیاد اطلاعات و بهره گیری از آنها در راستای نیل به اهداف کسب و کارهای فعال در حوزه حمل و نقل، آشکار می نماید.
فیلدهای اطلاعاتی (متغیرهای) مربوط به داده کاوی حمل و نقل
حوزه حمل و نقل طیف وسیعی از حالات و خدمات را دربردارد که هریک فیلدهای اطلاعاتی و متغیرهای مختص به خود را دارا می باشند. از نگاه کلان می توان خدمات حمل و نقل را به دو حوزه حمل و نقل مسافر و حمل و نقل بار (کالا) طبقه بندی نمود که در هریک از این دو حوزه فیلدهای اطلاعاتی مختص خود مشاهده می شوند.
برخی از فیلدهای اطلاعاتی نمونه مربوط به حمل و نقل کالا به صورت زیر قابل بیان می باشند:
- نوع حمل و نقل انجام شده (دریایی، زمینی، ریلی، هوایی)
- حجم کالای جابجا شده
- تاریخ حمل
- ساعت حمل
- مشتری سفارش دهنده و دریافت کننده خدمات حمل کالا (حقیقی/ حقوقی)
- مبلغ مربوط به حمل و نقل انجام شده
- تخفیف مربوط به ارائه خدمات (در صورت وجود)
- وضعیت محموله در مقصد (آیا محموله سالم به دست گیرنده رسیده یا در حین حمل و نقل مشکلی بوجود آمده است؟)
- زمان تحویل محموله
- تاخیر در تحویل محموله (آیا محموله بر اساس زمان بندی مشخص تحویل گیرنده شده یا در تحویل آن تاخیر رخ داده است؟)
برخی از فیلدهای اطلاعاتی نمونه مربوط به حمل و نقل مسافر به صورت زیر قابل بیان می باشند:
- تعداد مسافرین جابجا شده
- زمان انجام سفر (ساعت و دقیقه)
- طول مدت زمان سفر
- زمان رسیدن به مقصد
- تاخیر نسبت به زمان پیش بینی شده برای اتمام سفر
- نوع وسیله حمل و نقل مورد استفاده (شخصی، عمومی)
انواع تحلیل های داده کاوی قابل ارائه در داده کاوی حمل و نقل
در حوزه حمل و نقل کالا و مسافر می توان طیف وسیعی از تحلیل های مختلف را انجام داد که به برخی از آنها به عنوان نمونه اشاره می شود:
- ویژگی های مشترک بین محموله های انتقال داده شده از طریق انواع مختلف حمل و نقل (دریایی، زمینی، ریلی، هوایی) چه بوده است؟
- چه الگوهایی در رابطه با سفرهای دارای تاخیر در حمل مسافر مشاهده شده است؟
- نقاط حادثه خیز در جاده ها دارای چه الگوهای مشترکی بوده اند؟
- رفتار کابران و استفاده کنندگان از حمل و نقل عمومی به چه صورت می باشد؟ ویژگی های خاص استفاده کنندگان از خدمات حمل و نقل عمومی چه می باشد؟