ترکیب شرطی دو گزاره

فرض کنید یکی از کاندیدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از حزب جمهوری خواه در برنامه های تبلیغاتی خود اعلام می نماید که اگر در انتخابات پیروز شده و سمت ریاست جمهوری را بدست آورد، یک برنامه جامع برای کاهش نرخ بیکاری اجرا نماید. با شنیدن این وعده انتخاباتی دو موضوع رخ می دهد:

• در صورتیکه این کاندید در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود، مردم انتظار دارند که او به وعده انتخاباتی خود عمل نموده و برنامه جامع کاهش نرخ بیکاری را اجرا نماید. اگر کاندید منتخب از حزب جمهوری خواه این برنامه را اجرا نماید، مردم او را فردی راستگو و در صورت عمل انجام وعده انتخاباتی مردم او را فردی دروغ گو به حساب می آورند.
• در حالت دوم فرض نمایید که او پیروز نشده و کاندید رقیب وی از حزب دموکرات پیروز انتخابات شود. در این حالت شرایط و امکان عمل به وعده انتخاباتی فراهم نشده است، چرا که پیش نیاز و مقدمه اجرای برنامه جامع کاهش نرخ بیکاری پیروزی در انتخابات بوده است و بدون پیروزی و کسب قدرت و اختیارات اجرایی در حد رییس جمهور، امکان اجرای برنامه مقابله با بیکاری وجود نداشته و مردم نیز از کاندید جمهوری خواه (که در انتخابات شکست خورده است) چنین توقعی ندارند.

در این مثال با دو گزاره به صورت زیر مواجه هستیم:

• گزاره p: پیروزی کاندید جمهوری خواه در انتخابات
• گزاره q: اجرای برنامه جامع کاهش نرخ بیکاری توسط کاندید جمهوری خواه

طبق وعده انتخاباتی کاندید جمهوری خواه در اینجا ترکیب شرطی و رابطه پیش نیازی اگر p آنگاه q برقرار است. یعنی شرط، مقدمه و پیش نیاز اجرای برنامه کاهش نرخ بیکاری، پیروزی در انتخابات است.

به چنین حالتی ترکیب شرطی دو گزاره گفته می شود.